Agóidí sráide, imscrúduithe, nimhiú agus príosún… le breis agus deich mbliana tá imeaglú agus foréigean á n-imirt ar throid Alexei Navalny i gcoinne éilliú réimeas na Rúise. Bhronn Parlaimint na hEorpa Duais Sakharov 2021 um Shaoirse Smaointeoireachta ar an bpearsa freasúra Rúiseach a cuireadh i bpríosún i mbliain an chéid easaontóir na Rúise Andrei Sakharov, as a n-ainmnítear an duais.
Athscríbhinn:
“An méid atá déanta ag Alexei Navalny le déanaí, tá i bhfad níos mó i gceist leis ná éilliú a throid. Ní troid é a thuilleadh in aghaidh an éillithe amháin ach troid ar son luachanna bunúsacha an duine, troid ar son na beatha."
“Creideann sé go daingean go bhfuil todhchaí i bhfad níos fearr tuillte ag an Rúis. Tá saol i bhfad níos fearr tuillte ag saoránaigh na Rúise ná mar atá acu anois. Agus creideann sé gur féidir é seo a bhaint amach trí aistriú chuig an daonlathas."
Ó mhí Feabhra 2021, tá pearsa freasúra na Rúise Alexei Navalny i bpríosún sa choilíneacht saothair éignithe seo a bhfuil míchlú uirthi as a dálaí crua. Go hoifigiúil, cuireadh i bpríosún é toisc nár chloígh sé le téarmaí a phromhaidh.
"Tá an ghéarleanúint seo mar chuid de fhrithfhreagairt leanúnach i gcoinne ghníomhaíochtaí polaitiúla Alexei Navalny mar dhuine a throideann an t-éilliú, a cháineann an réimeas agus gníomhartha pearsanta Vladimir Putin."
Bhunaigh Navalny an Fhondúireacht Frithéillithe in 2011, chun córas a thacaíonn le holagarcaí agus a mhúchann an daonlathas sa Rúis a cháineadh.
"Bhí sé ar deireadh mar an phríomheagraíocht freasúra. Má labhraíonn tú faoin éilliú, cuirtear i do leith go huathoibríoch gur gníomhaí freasúra thú. Tarlaíonn sé seo toisc, sa riarachán uachtaránacht, ag leibhéal an pháirtí rialaithe, is gnáthchuid den saol é an t-éilliú, ní rud é a cháintear."
Ón éilliú, chuaigh Navalny ar aghaidh agus cháin calaois vótálaithe, agus sheas i dtoghchán mhéara Mhoscó. D’fhoilsigh sé imscrúduithe ar mhionlach rialaithe na Rúise, agus é i mbun cumarsáide ar na meáin shóisialta agus le linn slógaí. Agus thug daoine aird air.
“Bhí an-tóir ag daoine ar pholaitíocht neamhspleách. Mheall Navalny sluaite ollmhóra cibé áit a ndeachaigh sé. Maidir lena theachtaireacht faoin gceartas, faoi éilliú a throid, faoi institiúidí daonlathacha agus saoirse téann sí i gcion ar gach sraith agus grúpa de shochaí na Rúise."
Navalny agus na mílte de lucht agóide a tháinig amach leis ar fud na Rúise, ghabh póilíní arís agus arís eile iad, tugadh greasáil dóibh uaireanta agus cuireadh go leor i bpríosún.
"Inniu feicimid modhanna úrnua chun brú a chur ar dhaoine a bhfuil tuairimí difriúla acu: liostaí de ghníomhairí eachtracha, liostaí d’eagraíochtaí neamh-inmhianaithe. I mí Lúnasa 2020, agus é i mbun toghchánaíochta ag tacú le polaiteoirí an fhreasúra i dtoghcháin chónaidhme, d'éirigh sé an-tinn go deo. Nimhíodh é le néar-oibreán a d’fhorbair an Rúis. Shéan an Chreimil nach raibh aon bhaint aici leis. Aeraistríodh é chuig ospidéal sa Ghearmáin, áit ar tháinig támhnéal air. Nuair a tháinig sé chuige féin arís, d’fhill sé abhaile, áit ar gabhadh láithreach é."
“Is príosúnach coinsiasa é Alexei Navalny agus ní mór é a scaoileadh láithreach. Ba chóir cásanna ina choinne a tharraingt siar. Níor chóir teacht sa tóir ar chásanna nua. Tá an fear i bpríosún as a ghníomhaíochas polaitiúil as an réimeas rialaithe a cháineadh."
I mí Dheireadh Fómhair, bhronn Parlaimint na hEorpa Duais Sakharov 2021 um Shaoirse Smaointeoireachta ar Navalny as a throid ar son saor-rogha do phobal na Rúise.
"Is í an phríomhcheist ba cheart dúinn a chur orainn féin ná 'cén fáth a bhfuil na daoine seo ag nimhiú daoine, ag marú daoine agus ag cumadh toghchán?'. Agus tá an freagra an-simplí go deo: airgead. Mar sin, ba cheart don Aontas Eorpach díriú ar an airgead agus ar olagarcaí na Rúise."
Anois agus é i bpianchoilíneacht, ní féidir le Navalny cumarsáid a dhéanamh ach trína dhlíodóirí, a sheolann a theachtaireachtaí dá fhoireann, dá theaghlach agus do na meáin shóisialta.
"Mar sin, níor baineadh ár gceann feadhna dár ngluaiseacht. Tá ár gceannaire fós againn; bímid i dteagmháil leis agus tá sé fós dár dtreorú. Léiríonn sé todhchaí na Rúise daonlathaí."
“Is é ár bpríomhchúram mar fhreasúra leanúint ar aghaidh ag insint na fírinne, faisnéis a scaipeadh agus faisnéis a chur ar fáil go forleathan do shochaí na Rúise."
